Almaniyada arxeoloqlar Roma İmperiyasının qədim sərhədlərindən kənarda və o dövrün tanınmış alman qəbilə məskənlərindən uzaqda 3000-ə yaxın Roma dövrünə aid sikkələrdən ibarət nadir dəfinə aşkar ediblər.

Paralel.az Qaynarinfo-ya istinadən xəbər verir ki, mütəxəssislər nəhəng xəzinənin orada necə və niyə olduğunu bilmirlər.

Qazıntılar zamanı 2940-a yaxın sikkə, habelə həndəsi naxışlarla bəzədilmiş 200-dən çox nazik gümüş qırıntıları aşkar edilib. Onlar iki daşın arasında və indi qırılmış keramika qabda basdırılıb.

Vestervald dağ silsiləsində dəfinə ilə birlikdə tapılan gümüş parçası

Qazıntılara nəzarət edən Reynland-Pfalts Dövlət Arxeologiyasının Koblenz bölməsinin rəhbəri Timo Lanq deyib: "Sikkələrin əksəriyyəti Antoninialılar adlanır, onlar eramızın III əsrində Roma İmperiyasında rəsmi gümüş sikkələr olub, lakin əsasən nazik gümüş örtüklü tuncdan hazırlanıb". 

Sikkələrin yaxşı qorunmaması səbəbindən indiyədək yalnız 100-ü müəyyən edilib ki, onların əksəriyyətinin bir tərəfində Roma və ya Qalli imperatorunun portreti, arxa tərəfində isə Herkul və Mars tanrıları kimi digər təsvirlər var.

Bildirilir ki, ən qədim sikkələrdə Roma imperatoru III Qordianın (eramızın 238-244-cü illəri arasında hökm sürüb), ən gəncində isə Qalli imperatoru Viktorin (təxminən eramızın 269-271-ci illərində hökmranlıq edib) təsvirləri var. Arxeoloqlar bunların hansı gümüş fraqmentləri olduğuna əmin deyillər, lakin keramika qabın forması eramızın III əsrində Roma keramikasının ənənələrinə uyğundur.

Lanq qeyd edib ki, sikkələr eramızın 241-243-cü illərinə, 269-cu və 271-ci illərə aiddir, buna görə də xəzinə çox güman 270-ci illərin əvvəllərində basdırılıb.

Kəşf Vestervald dağ silsiləsindəki Herşbax şəhəri yaxınlığında, Roma İmperiyasının german xalqları ilə sərhədini müəyyən edən müdafiə xətti olan Yuxarı Alman Əhəngindən 18 kilometr aralıda edilib. Nəşr qeyd edir ki, III əsrə aid Roma sikkələri tez-tez imperiyanın sərhədləri daxilində tapılsa da, imperiyanın keçmiş torpaqlarından kənarda belə böyük bir xəzinə tapmaq olduqca nadirdir.

"Roma İmperiyasından kənarda sikkə dəfinələri adətən bir neçə onlarla və ya bəlkə də bir neçə yüz sikkədən ibarətdir", deyə Lanq bildirib.

O, əlavə edib ki, imperiyadan kənarda bu dövrə aid daha çox sikkə olan yalnız bir xəzinəni məlum idi - Polşada tapılan sikkələr.

Arxeoloqlar öyrəndiblər ki, yeni tapılan sikkələrin bir hissəsi Romaya aiddir, lakin əksəriyyəti o zamanlar Qalli İmperiyasının, müasir Fransa, Belçika, İspaniya, İtaliya və Almaniyanın bəzi hissələrini əhatə edən bölgə olan Kölndə zərb edilib. Lanq izah edib ki, onlar eramızın 260-cı ildən 274-cü ilə qədər siyasi qeyri-sabitlik dövründə Roma İmperiyasından ayrılıblar. Ancaq xəzinənin tapıldığı bölgə Qalliya İmperiyasının bir hissəsi deyildi.

"Sikkələrin düşmən ərazisinə necə düşməsi ilə bağlı müxtəlif variantlar var. Bunlardan biri budur ki, Qalli İmperiyası german elitasına ya onlara hücum etməmək, ya da Roma İmperiyasına hücum etmək üçün rüşvət verməyə çalışırdı. Bununla belə, sikkələrin heç bir məlum alman məskənlərinin olmadığı Vestervald dağlarında niyə gizlədildiyi sirr olaraq qalır", deyə məqalədə vurğulanır.

Lanqın komandası orijinal formasını rəqəmsal şəkildə yenidən qurmaq üçün CT skanerindən istifadə edərək gümüş parçaları təhlil etməyə ümid edir. Arxeoloqlar qalan sikkələri müəyyən etmək üçün digər tədqiqatçılarla da işləməyi planlaşdırırlar.