Əsas motiv kifayət qədər loyal namizəd əldə etmək olub

ABŞ Demokratlar Partiyasından prezidentliyə namizəd Kamala Harris vitse-prezidentliyə namizədi ilə bağlı qərar verib. Söhbət Minnesota qubernatoru Tim Valsdan gedir. Bu seçim Harrisin namizədliyini gücləndirəcəkmi? Mən belə düşünürəm. Başa düşmək lazımdır ki, ilk növbədə prezident seçilir. Formal olaraq onunla birlikdə vitse-prezident seçilir və o, həmin gün and içir. Prezident və ya prezidentliyə namizəd isə seçki kampaniyasını müəyyən hesablamalar əsasında qurur.

Mənə elə gəlir ki, Valsın vitse-prezidentlik postuna seçilməsi bir neçə amillə bağlıdır. İlk növbədə, bu, loyallıq və dəqiq müəyyən edilmiş siyasi planların olmamasıdır. Yəni Harris, necə deyərlər, finala çıxan digər namizədlərlə görüşlər keçirib və ola bilsin ki, onların müəyyən məsələlərdə ya fərqli mövqeləri olub, ya da onlardan biri siyasi karyerası ilə bağlı başqa planlarının olduğunu bildirib. Bu, ştatlarda gənc perspektivli siyasətçilər arasında tez-tez baş verir. Alternativ olaraq, ola bilsin ki, Pensilvaniya qubernatoru Coş Şapironun daha cəlbedici siyasi gündəliyi var.

Amma mənə elə gəlir ki, əsas motiv kifayət qədər loyal namizəd əldə etmək olub. Mən Amerika televiziyasında eşitdim ki, Harris Tim Valsı şəxsən tanıyır (baxmayaraq ki, onlar Şapironu baş prokuror olandan tanıyırlar).

İkincisi, seçkinin nəticəsi baxımından, əlbəttə ki, demokratların Pensilvaniyanı, yəni Şapironun qubernator olduğu ştatı “alması” son dərəcə vacibdir. Amma ola bilsin ki, onlar artıq onun Harrisi dəstəkləyəcəyinə və dəstək üçün bir növ mitinqlər keçirəcəyinə razılaşıblar. Əgər belədirsə, görünür, seçki səbəblərindən Şapironu seçməyə ehtiyac yox idi. Bu da mümkündür.

Ancaq başa düşmək lazımdır ki, o, həm də konqresmen olub və böyük siyasi təcrübəyə malikdir. Yəni o, kifayət qədər təcrübəli siyasətçidir, lakin Tramp və Baydendən xeyli gəncdir.

Bundan əlavə, Vals kifayət qədər mühafizəkar ərazidə Konqresə seçkilərdə qalib gəlib. Və bunu elə şərh etmək olar ki, həqiqətən də, Harris komandasının dediyi kimi, onlar həm respublikaçıların səsləri, həm də müstəqil seçicilər adlandırılanların səsləri üçün mübarizə aparmağa çalışacaqlar. Amma düzünü desəm, bu, çox iddialı bir məqsəddir və ona çatmaq çox çətindir. Məntiqlidir ki, demokratlardan prezidentliyə hər hansı namizəd respublikaçılar ona səs verərsə, seçkidə qalib gələcək. Ancaq hər şey bu qədər sadə olsaydı, bu Amerika seçkisi olmazdı. Demək istəyirəm ki, siz belə bir məqsəd qoya bilərsiniz, amma bunun yüz faiz həyata keçəcəyinə ümid etməməlisiniz.

Tim Valsın Ukraynaya yardımla bağlı mövqeyinin nə olduğunu anlamaq da vacibdir. O, Ukraynanın ABŞ-dakı səfiri ilə görüşüb və Harris kimi o, Ukraynaya dəstəyin davam etdirilməsinə kifayət qədər diqqət yetirib. Ancaq mən düşünmürəm ki, bu barədə artıq xüsusi sitatlar yoxdur. Yenə də Bayden yarışdan geri çəkilməzdən əvvəl Harrisdən başqa heç kim vitse-prezident postu üçün nəzərdə tutulmamışdı. Ona görə də çətin ki, Vals yaxın vaxtlarda Ukrayna ilə bağlı öz mövqeyini hansısa formada bildirsin. Bununla belə, biz demokratlar tərəfindən xarici siyasət müzakirələrində müəyyən canlanma müşahidə edə biləcəyik.

Düşünürəm ki, yaxın gələcəkdə onlarla geniş müsahibələr olacaq. Avqustun 19-da isə Çikaqoda Demokratik Konvensiya başlayacaq. Yəni onların xarici siyasətlə bağlı müəyyən mesajlar hazırlamağa vaxtı olacaq.

Müəllif: Vladislav Faraponov - Amerika Araşdırmaları İnstitutunun rəhbəri, “İnternews-Ukraina”nın analitiki.