İstefada olan ABŞ generalı Ben Hodces 2014-2017-ci illərdə ABŞ-ın Avropadakı hərbi qüvvələrinin komandanı olub. O hazırda Avropa Siyasi Təhlil Mərkəzinin Perşinq adına Strateji Tədqiqat kafedrasının rəhbəridir.

Hodces “Azadlıq” radiosunun gürcü xidmətinə müsahibəsində Rusiyanın hərbi əməliyyatlarında koordinasiya problemlərindən və xaricdən göndərilən yeni döyüş maşınları və tankların müharibənin gedişatını dəyişə biləcəyindən danışıb.

Priqojinin təkəbbür layihəsi

Hazırda Ukraynanın Baxmut və Soledar şəhərləri Rusiya ordusu, daha doğrusu “Vaqner” muzdlu qoşunlarının amansız zərbələri altındadır. Hodces “Baxmut nə üçün bu qədər əhəmiyyətlidir və Vaqner-in qurucusu Yevgeni Priqojin burada nə əldə etməyə çalışır” sualına belə cavab verib: “Bu onun üçün, az qala, bir təkəbbür layihəsidir. Nə qədər adamın ölməsi onu narahat etmir. Onlar beş aydır əlləşirlər, ancaq hələ də Baxmutu götürə bilməyiblər. Amma hələ də təlim görməmiş, yeni səfərbər olunmuş əsgərləri bu döyüşə atmağa davam edirlər.

Təzəlikcə bu bölgədə iri duz və gips yataqlarının olması üzə çıxdı. Priqojin hətta orada resursları ələ keçirmək haqda da danışıb… Priqojinin əsl məqsədinin strateji yol ayrıcları deyil, gips mədənləri olduğunu bilməyin burada öldürülən minlərlə insanın ailələrinə nə qədər ovudacağını bilmirəm. Mənə elə gəlir ki, Baxmut ətrafındakı bütün bu əməliyyat rusların hərbi əməliyyatında koordinasiyanın çatışmamasını göstərir. Mən Priqojinin general Surovikindən əmr aldığını düşünmürəm. Onun general Valeri Gerasimovdan əmr almadığı isə dəqiqdir. Bəs onda bu işlərə kim rəhbərlik edir?... Onların koordinasiyalı planı yoxdur. Onlar həqiqətən də xoşbəxtlikdən hələ fevralda, martda göstərdikləri institusional səhvlərdən öyrənib onları düzəltməyiblər.

Rusiya hər zaman düşünüb ki, kütlə qələbə qazandırır. Yəni bu, əsrlərlə onların üsulu olub. Son nəticədə Ukrayna ordusunu yorub əldən salacaqlarını düşünürdülər. Ancaq onların bunu edə bilmədikləri aydın görünür.

…Ukraynalılar o qədər peşəkar, bacarıqlı oldular ki, indi biz əslində, dəqiqliyin saya üstün gəldiyini görürük. Yetərincə dəqiqliyin varsa və onu düzgün yerlərdə işlədə bilirsənsə… Ukrayna davamlı olaraq müxtəlif vasitələrlə logistikanı – nəqliyyat şəbəkələri, sursat anbarlarını hədəfə aldı”. Dəyişiklik yaradacaq qərarlar

General Hodces Qərb dövlətlərinin Rusiyanın hücumları gücləndirə biləcəyindən narahat olmamasının əhəmiyyətini vurğulayıb. O, son həftələr ərzində Ukraynaya müasir silahların verilməsi haqda qərarların gecikmiş olduğunu qəbul etsə də, onların dəyişiklik yaradacağına inandığını deyir: “Əlbəttə, Ukraynanın Krımı azad etməsindən sonra da hər şey bitməyəcək. Onlar hələ uzun müddət özlərini müdafiə etməli olacaqlar. Buna görə də, bu silahlar hələ qarşıdakı aylar ərzində lazım olacaq. Mən bu addımları dəstəkləyirəm…”

“Heç də həmişə xəbər başlıqlarına çıxmayan o qədər işlər var ki… Rusiya İrandan dron, Şimali Koreyadan soyuq hava uniforması alır, vəssalam. Ukraynaya kömək etmək üçünsə sıraya düzülən 50 dövlət var. Biz bunu onlara lazım olduğu qədər sürətli edə bilmişikmi? Yox. Kifayət qədər kömək etmişikmi? Yox. Daha çox kömək gələcəkmi? Ümid edirəm gələcək.

Mən Kremldə olsaydım, deyərdim ki, almanlar ukraynalılara “Marder” döyüş maşını və daha bir “Patriot” batareyası verirlər, özləri də “Leopard” tankı verməkdən danışırlar. Yəni, bütün bunlar Rusiya tərəfini çəkindirməlidir”, – general Hodces bildirir. “Krımda hər şeyi vurmağa qadir...”

“Rusiyanın Baxmut ətrafında bu qədər canlı qüvvəni qurban verməyə hazır olduğunu düşünməmişdim. Krıma aparan cəmi iki yol var: Kerç körpüsü və quru yolu. Biri artıq ciddi zədələnib, o biri də artıq vurulub. Yaxın bir neçə ayda baş verməli olan məhz budur. Biz Ukraynaya bunu etmək üçün imkan yaratmalıyıq. Ukraynaya verdiyimiz silahları, məsələn, HIMARS üçün GMLRS raketlərini mənzil baxımından 90 kilometrədək məhdudlaşdırsaq, Rusiyaya sığınacaq vermiş oluruq. Rusiya Krımdan, yaxud öz ərazisindən, Belarusun içərisindən zərbələr endirəcək və cəzasız qalacaq. Bu isə Ukraynanın günahsız mülki vətəndaşlarının qətli ilə nəticələnəcək. Buna görə də biz onlara Krım yarımadasında hər şeyi vurmağa qadir daha uzaqmənzilli silah sistemləri verməliyik”, – general vurğulayır.

Ukraynaya tövsiyələr

General Hodces hesab edir ki, Ukrayna ordusu rusların Baxmut ətrafındakı hücumlarının qarşısını almağa davam etməli, eyni zamanda Belarusla şimal sərhədini, habelə Xarkovun şimalını nəzarətdə saxlamalıdır. O, Rusiyanın bu istiqamətlərdən ciddi hücum edəcəyinə çox da inanmır: “Onlar oraya çox sayda canlı qüvvə yerləşdirə bilərlər, ancaq onların Kiyev istiqamətində daha bir ciddi təhlükə yaratmaq qabiliyyəti yoxdur”.

O, əlavə edib ki, buna baxmayaraq, ukraynalılar bu istiqamətlərin üzərində nəzarəti davam etdirməlidirlər. General hesab edir ki, qarşıdakı aylar ərzində Ukrayna ordusu Kerç körpüsünü hədəfə almağı və Mariupol və Melitopoldan keçərək Krıma gedən nəqliyyat şəbəkəsini sıradan çıxarmağı davam etdirməlidir.

“Odur ki, şəraiti yaratmaq üçün hələ çox iş görülməlidir. Bunun belə olacağını düşünürəm. Bu, sadəcə, Perekop İstmus (Krımı Ukraynanın əsas ərazisi ilə birləşdirən quru zolağı) boyunca böyük hücumdan ibarət olmayacaq. Onlar uzaqmənzilli raket hücumları və xüsusi qoşunların köməyilə şəraiti formalaşdırmalı, daha sonra əraziyə bilavasitə qoşun yeritməli olacaqlar”, – general Hodces deyir.

Rasim

“AzPolitika.info”