Yunis Səfərov: "Ordumuz sarıldı silaha 44 gün ərzində problem öz həllini tapdı"
Anar Məmmədli: "Elmar Vəliyev kimi birisini uzun müddət ölkənin ikinci şəhərində icra başçısı vəzifəsində saxladılar. Onu himayə edənlər üçün Yunis Səfərovun son məhkəmə nitqi dərs olmalıdır. Səfərov məhkəmədə "Narodnaya Volya"çı kimi danışıb".
Yunis Səfərovun əməlini təqdir etmirəm, əksinə silahlı etirazı ölkə üçün təhlükə sayıram. Amma etiraf etməliyik ki, öz hüquq və azadlıqlarını mövcud məhkəmə-hüquq sistemi vasitəsilə müdafiə edə bilməyən insanlar çıxılmaz vəziyyətdə qalanda ya özlərinə, ya da cavabdeh saydıqları şəxslərin canına qəsd edə bilərlər.
Hamının ictimai dünyagörüşü, siyasi savadı və psixoloji hazırlığı eyni səviyyədə deyil. Nə qədər ki, ölkədə ədalətsizliyə, haqsızılığa və yoxsulluğa rəvac verən dövlət siyasəti var, başqa dövlətlərin ölkəyə müdaxiləsi da asan olacaq.
Yunis Səfərovun nitqi:
"Hamını salamlayıram
Son sözə bir müqəddimə olaraq onu demək istəyirəm ki, keçən səfər çıxış edərkən mən demişdim ki, Gəncənin sabiq icra başçısına qarşı bu addımı atmağa məni vadar edən bir yox, bir neçə səbəb olmuşdur. Əgər bu səbəbləri bir yerə yığsaq, bir cümlə ilə ifadə etsək, belə deyərik ki, məni bu addımı atmağa məcbur edən məmur özbaşınalığı olmuşdur!
"Məmur özbaşınalığı" dedikdə, söhbət yalnız Elmar Vəliyevdən getmir, Gəncədən getmir, ümumilikdə bütün ölkəmizi cənginə alan bir xəstəlikdən gedir.
Əgər bu problem belə bir miqyasda mövcuddursa, bu da bu gün artıq rəsmi şəkildə etiraf olunmaqdadır. Biz bunu bilirik, biz bunu görürük, bu məsələ gündəmdədir.
Belə bir vəziyyətdə, belə bir duruma qarşı vətəndaş etiraz edirsə, bu təbiidir, normaldır, belə də olmalıdır.
Burda bir problem yoxdur və mənə qarşı olan ittiham bundan ibarət deyil ki, niyə sən etiraz edibsən? Etiraz edibsən, əcəb edibsən. İttiham budur ki, niyə etirazın bu formada olub? -Zor, güc, silah tətbiq etmək və sairə.
Səbəbi deyim. Məlum məsələdir ki, etiraz edən insan hər hansı formada bunu edir etsin, onun məqsədi, onun niyyəti problemi aradan qaldırmaqdır, ədaləti bərqərar etməkdir.
Ədalətin bərqərar edilməsi isə, xüsusilə əhəmiyyətli məsələlərdə heç də arzuoluna və istənilən formada realizə olmur.
Vəkillər çıxış edərkən ədalətnən, ədalətin bərqərar olunması ilə bağlı gözəl sözlər dedilər. Biri- birindən gözəl rəvayətlər söylədilər, bizim də xoşumuza gəldi. Lakin praktika, real həyat onu göstərir ki, ədalət, xüsusilə də əhəmiyyətli məsələlərdə gözəl sözlərlə, gözəl rəvayətlərlə bərqərar olmur əziz vəkillər.
Ədalət tez-tez təkbir deməklə, salavat deməklə bərqərar olmur əziz təqsirləndirilən şəxslər. Şeyx Şamilin bir sözü var. O, bu sözü ədalət haqqında deyil, çar Rusiyasına qarşı müqavimət göstərərkən- azadlıq haqqında deyib: "Azadlıq yalvar-yaxarla əldə olunmur, yalnız zorla, güclə əldə olunur".
Bəzi hallarda ədalətin bərqərar olması da belədir. Əlbəttə zor, güc bizim xoşumuza gəlmir. Ancaq söhbət onda deyil ki, xoşumuza gəlir, gəlmir. Söhbət ondadır ki, həyatın qanunu budur. Reallıq bunu tələb edir.
30 ildir Qarabağ həqiqətlərini dünyaya çatdırmaqdayıq. Dəlil, sübut, faktlar, tarix, vicdan, qanun hamısı bizim tərəfmizdəri bu məsələdə. Amma heç bir faydası yoxdur bütün bunların. Ordumuz sarıldı silaha 44 gün ərzində problem öz həllini tapdı. Otuz illik həsrətə və ədalətsizliyə 44 günün içində son qoyuldu! Niyə? Çünki xoşumuza gəlməyən zor, güc tətbiq olundu.
Elmar Vəliyev neçə ildir Gəncəyə rəhbərlik edir. Gəncə camaatının Elmara münasibəti hamıya bəllidir. Camaat ondan narazıdır, ondan şikayətçidir. Gəncə camaatı Elmarı istəmir! Ancaq buna baxmayaraq bu adam yenə də öz işində, öz gücündə, çirkin əməllərinə davam edir. Müraciətlər, şikayətlər, etirazlar, təvəkkül, təvəssül, dua -heç bir xeyri yoxdur neçə ildir... Bir nəfər əlinə silah götürən kimi-silah da bir silah ola, ikisini atır və dayanır, deyir, öldür atmaram- sözüm onda deyil, bir nəfər-Yunis Səfərov-əlinə silah götürən kimi məsələ həllini tapdı!
Bu sözləri deməkdə mənim məqsədim zor, güc, vurub öldürmək kimi şeyləri təbliğ etmək deyil. Mən bunun tərəfdarı deyiləm. Sadəcə onu göstərmək istəyirəm ki, ədaləti bərqərar etmək üçün bəzən həyat özü bizi zor tətbiq etmək məcburiyyətində qoyur. Və bu o qədər təbii bir məsələdir ki, o qədər təbii bir haldır ki, hətta dünyada bir çox qanunlarda, o cümlədən də Azərbaycan Cinayət Məcəlləsinin "Son zərurət" adlanan 8-ci maddəsində də bu məsələ öz əksini tapmışdır.
Elə bir xalq yoxdur ki, o xalqın keçmişində, xüsusuilə də, haqsızlıq hökm sürdüyü ərəfələrdə öz fəaliyyəti ilə seçilən və bu gün də qəhrəman hesab olunan insanların əməllərində cinayət olmasın.
Bizim çox da uzaq olmayan tariximizdə görkəmli ictimai-siyasi xadim Ağa bəy Ağaoğlunun yaratdığı "Fədailər", sonra "Difailər" adlanan məxvi təşkilatın üzvləri, fəalları -biz onları əlbəttə ki qəhrəman sayırıq- çar Rusiyası hakimiyyəti ərəfəsində, Gəncə qubernatorunun müşaviri Kreçenskini etdiyi haqsızlıqlara görə Gəncədə, düz evinin qarşısında güllələmişdilər.
Maraqlıdır ki, həmin bu Kreçenskini güllələyəndən dərhal sonra, gecəykən şəhərin hər tərəfinə bu məmurun cəzalandırılmasını izah edən müraciət yazıb yapışdırmışdılar ki, qoy hamı bilsin ki, bu məmur niyə görə cəzalandırılıb. Qoy digər bu tip məmurlar bu hadisədən özlərinə bir dərs çıxarsınlar. Bu bir tarixdir. Bizim fəxr etdiyimiz tarix! Bu tarix sizə heç nəyi, heç kimi xatırlatmır? Yunis Səfərovun əməllərini xatırlatmır? Əlbəttədki xatırladır. Allah onun qapısını açsın! Və yaxud "Difai"lərin digər əməllərinə, keçirdikləri aksiyalara baxsaq, Qaçaq Nəbini, onun indiki dillə desək, qeyri-qanuni silahlı mütəşəkkil dəstəsini götürsək, onların fəaliyyətinə, seçdikləri üsullara hüquqi müstəvidə qiymət versək, onda gərək Cinayət Məcəlləsinin bir çox ağır maddələrini onlara şamil edək. Ancaq biz bunu etmirik. Əksinə biz onları qəhrəman hesab edirik.
Biz onlara ehtiram edirik, məhəbbət bəsləyirik. Bu məhəbbət bizim qəlbimizdədir. Bu məhəbbət bizim ədəbiyyatımızda, incəsənətimizdə, kinomatoqrafiyamızda öz əksini tapmışdır. Pytaxtımızdakı küçələrdən biri Qaçaq Nəbinin adını daşıyır. Ağa bəy Ağaoğlu haqqında sənədli filmlər çəkilir, kitablar yazılır və s. və ilaxır.
Niyə biz bu insanlara bu qədər ehtiram edirik, məhəbbət bəsləyirik? Axı adam öldürürlər, adam oğurlayırlar, hədə-qorxu, silah... Vəzifəli şəxsləri öldürürlər. Ancaq buna baxmayaraq biz bu adamları qəhrəman hesab edirik. Niyə? Çünki bu insanların əməllərinin arxasında müqəddəs bir niyyət, bir motiv dayanır və bu motiv Vətənə dərin məhəbbətdən qaynaqlanan bu müqəddəs niyyət bizim üçün hər şeydən üstündür. Ona görə biz onları qəhrəman hesab edirik. Hesab edirəm ki, mənim də əməllərimə məhz yuxarıda qeyd etdiyim konteksdə qiymət verilməlidir. Çünki Yunis Səfərovun niyyətinin, amalının, mübariəz üsulunun "Difailər"lə həmahəngliyi açıq-aşkar görsənməkdədir.
Onu da deyim ki, mənim üçün əhəmiyyətli olan müstəvidə bu qiymət artıq çoxdan verilmişdir-məhz bu kontekstdə. İndi növbə hakimlərindi."
Paralel.az saytı olaraq bu yazını müvafiq dövlət qurumlarının nəticə çıxarması üçün dərc etdik.