Son günlər bəzi Əfqanıstan bölgələri üzərində nəzarət mütəmadi olaraq dəyişir. Bunun hərbi və siyasi əhəmiyyətindən başqa iqtisadi tərəfi də var. Belə ki, Taliban ərazini ələ keçirəndə, o, yerli maliyyə və vergi resurslarını da ələ keçirir, Kabildəki hökumət isə əksinə bu pullardan məhrum olur.

Bu arada Talibanın yeni gəldiyi bölgələrdə bir çoxları narahatdırlar ki, onların gətirdiyi sərt qaydalar ölkədən yeni qaçqın dalğasına təkan verə bilər.
Son iki həftədə Əfqanıstanın şimalındakı əsasən özbək mənşəli əhaliyə sahib Məzəri-Şərif bölgəsinin 14 rayonundan 9 Talibanın nəzarəti altına keçib. Əslən bu bölgədən olan BBC Əfqan xidmətinin jurnalisti Möhib Müdəssirə əsasən, Talibanın şimalda belə sürətlə irəliləməsi əhali arasında çox qorxu yaradıb.

"Danışdığımız insanların çoxu viza axtarır, hamı buranı tərk etmək istəyir, ölkədən qaçma yolunu axtarırlar, - Möhib Müdəssir deyir. - Bəzi bölgələrdə, hökumət idarələri və məktəblər bağlanıb. İnternetdə yayılan videolarda küçələrə tək çıxan qadınların döyüldüyünü görmək olar. Saqqallı olmayan kişilərə bayıra çıxmamaq xəbərdarlığı verilib".

Əfqan qaçqınları məsələsi bir müddətdir ki, İranla həmsərhəd olan Türkiyə mediasının əsas mövzularından biridir. Türkiyə-İran sərhədi üzərindən gələcək mümkün qaçqın axını bu ölkədə geniş müzakirələrə səbəb olub.

90-cı illərdə əfqan qaçqınlarının bir qrupu Azərbaycana da qəlmişdi. Bəziləri belə vəziyyətin yenidən yarana biləcəyini istisna etmirlər. Lakin Şahin Cəfərliyə görə, Türkiyə və ya İrandan qaçqınların Azərbaycana keçməsi təhlükəsi "ciddi görünmür", çünki onlar "əsasən Avropaya keçmək niyyətindədir".

"İran ərazisinə keçən Azərbaycana gələ bilər. ...Lakin qaçqınların dalğası daha çox Türkiyə üçün təhlükə görünür".

Əfqanıstanla təxminən 1400 km uzunluğunda sərhəd bölüşən Tacikistan ötən həftə qonşu ölkədən 100 minə kimi qaçqın qəbul etməyə hazırlaşdığını açıqlayıb. Tacikistan Fövqəladə Hallar Komitəsi sədrinin müavini İmaməli İbrahimzadə qaçqınları təmin etmək üçün sərhəd bölgələrində artıq iki böyük anbarın tikildiyini təsdiqləyib.