Əfqanıstanın özündə Taliban tərəfdarları daha bir neçə sərhəd məntəqəsini ələ keçirərək paytaxt Qəndəhardan sonra ikinci ən böyük şəhərə daxil oldular. Paralel.az xəbər verir ki, hələ tam olaraq işğal etmədikləri, lakin bəzi bölgələrdə ciddi bir yer tutmağı bacardıqları barədə məlumatlar var (Vesti.ru).
Əfqanıstan prezidenti 9 iyulda amerikalıların tələsik tərk etdiyi Baqram hava bazasını ziyarət edib. O vaxt Vaşinqtonda Co Bayden, ABŞ kəşfiyyatının Əfqanıstan hökumətinin altı aydan çox dayanmayacağı barədə məlumatlarını təkzib edib. Amerikalılar tezliklə Əfqanıstandan uçuşdan ayrıla bilməyəcəklər. Edilə bilən yeganə şey, geri çəkilmənin son tarixini dəyişdirmək və Talibanı ən azı ideoloji zəfərlərindən məhrum etmək idi. Co Bayden tarixi dəyişdirdi. ABŞ-ın hərbi əməliyyatı 11 sentyabr hücumlarının ildönümündə deyil, daha əvvəl - 31 avqustda bitəcək. “Təxminən, 20 illik təcrübə bizə göstərdi ki, mövcud təhlükəsizlik vəziyyəti yalnız Əfqanıstandakı bir illik döyüş əməliyyatlarının qərar deyil, orada sonsuza qədər qalmağın bir yolu olduğunu təsdiqləyir” - ABŞ prezidenti Co Bayden deyib.
ABŞ prezidentinə çox sadiq olan mətbuat belə bu cür izahatlarla kifayətlənməyib. Mətbuat konfransına gedən Bayden, Corc Buş və ya Dik Çeyni deyil, bu gün Ağ Evdə çalışdığını dərk etmək üçün özünü daha yaxşı hazırlamalı idi. Onlardan soruşun ki, bu iki qanlı onluğa nə üçün ehtiyac var? Bayden ən azından yaddaşını təzələməlidir.
“İki səbəbdən Əfqanıstanda idik” - Bayden xatırlayıb. “Bin Ladeni cəhənnəmin qapılarına göndərmək və Əl-Qaidənin imkanlarını məhdudlaşdırmaq. Hər ikisinə də nail olduq.
Düzdür, Bin Laden Amerika xüsusi qüvvələri tərəfindən Əfqanıstanda deyil, Pakistanın Abbottabadında ləğv edildi. Və bu on il əvvəl idi. “Əl-Qaidə” sadəcə, bir markadır, ticarət markasıdır”. Məsələn, Suriyada olduğu kimi yüz dəfə adını dəyişə bilərsiniz. Terroristlər özləri heç yerə getmirlər: partladırlar, öldürürlər, edam edirlər. Və onsuz da Amerikanın tərk etdiyi düşünülənləri hədəf alırlar.
Əsgərlərin geri çəkilməsindən sonra baş verə biləcək əfqan mülki vətəndaşlarının ölümünə görə ABŞ məsuliyyət daşıyacaqmı?
“Xeyr, xeyr. Xeyr. Əfqanıstan xalqı öz qərarını verməlidir, hökuməti onlara bağlamamalıyıq” deyə, ABŞ prezidenti Co Bayden bu xoşagəlməz sualdan çəkinir.
Pentaqon sözçüsü Con Kirbi “Əfqanıstan hökuməti və hərbçiləri üçün mövcud olan fürsətlərdən istifadə etmələri vacibdir. Biz onlara 20 ildir kömək edirik” deyib. Sual budur, onlar fürsətlərdən istifadə edib-etməyəcəklər”.
ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Ned Price Kirbiyə “Əfqanların ölkələrində təhlükəsiz və Amerika hərbi qüvvələri olmadan yaşaya bilməsi üçün şərait yaratmağa kömək edəcəyimizə ümid edirik” deyib.
Əfqanların ölkələrində yaşadıqları şərtlər hər gün dəyişir. Taliban artıq ölkə ərazisinin 85 faizini ələ keçirib. Taliban 169 bölgəni ələ keçirdiklərini söyləyir. Bir gün əvvəl silahlı dəstələr İran sərhədinə çatıb və Heratdan 120 kilometr məsafədəki İslam-Qala sərhəd stansiyasını ələ keçirib. Tutulma yük maşınlarından havaya atəş açmaqla qeyd olunub. İslam Qala strateji baxımdan əhəmiyyətli bir nöqtədir. İrana “ticarət qapısı” deyilir. Herat əyalətində Türkmənistanla həmsərhəd olan Torqundi şəhəri də Talibanın əlindədir.Taliban Türkmənistanla həmsərhəd olan başqa bir Badğis əyalətinə də hücum edir. Burada Kalayi-Nau şəhərinə hücum edirlər.
“Vəziyyət dəhşətli olacaq. Polis və sərhəd qoşunlarının texnika ilə bağlı problemləri var. Milli ordu daha çox təməldədir. Və biz ön cəbhədəyik” - bunu Panjvay təhlükəsizlik zabiti deyir. Bədəxşan vilayətindəki Vaxan bölgəsi də onların nəzarətinə keçib. Bu, artıq Çinlə sərhəddir. Vaxan Dəhlizi deyilən bir yer var - vaxtilə İpək Yolunun bir hissəsi. Hazırda ən çox narahatlıq yaradan sual da budur: “Onlar dayanacaqmı? Yoxsa daha irəli gedəcəklər?”.
Paralel.az
