Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsi iqtisadiyyata da təsir edib. Ölkə fermerləri məhsulun əsas bazarına məhsul çıxara bilmədiyi üçün hazırda böyük problemlər yaşanır. Məhsullar anbarlarda xarab olur, satış həcmi isə xeyli azalıb. Bu, nar istehsalçılarını da dərindən düşündürür.
Xatırladaq ki, keçən ilin dekabrında Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarı ilə sığortalanmış əkin sahələrinin sayı 14-dən 41-ə çatdırılıb. Yenilənmiş siyahıya digər meyvələrlə yanaşı, nar da daxil edilib. Nar bağları üzrə aqrar sığorta haqları meyvə bağının yerləşdiyi rayondan, məhsuldarlıq səviyyəsindən və məhsulun qiymətindən asılıdır. Ölkənin müxtəlif regionlarında isə sığorta tarifləri 1,62%-dən 3,08%-ə qədər dəyişir.
Məhsulun böyük hissəsi, təxminən 80%-i Rusiyaya, qalanı Belarus, Ukrayna, Qazaxıstan və Türkmənistana ixrac edilir. Almaniyaya keçən il 20 tona yaxın nar ixrac edilib. Rusiyada alıcılıq qabiliyyətinin səviyyəsi xeyli aşağı düşüb, eləcə də Belarusda sanksiyalara görə çoxsaylı çətinliklərlə üzləşilib. Ukraynadakı vəziyyət yaxşılığa doğru dəyişməsə, narın ora ixracı mümkün olmayacaq. Əsas idxalçı ölkələrdə vəziyyət düzəlməsə, məhsulun aqibətinin necə olacağı sual altındadır.
“Azərbaycan Nar İstehsalçıları və İxracatçıları Assosiasiyası” İctimai Birliyinin İdarə Heyətinin sədri Fərhad Qaraşov isə mətbuata açıqlamasında Rusiyada alıcılıq qabiliyyətinin aşağı düşməsinin ölkəmizdən nar ixracına mənfi təsir göstərəcəyini bildirmişdi. O, narın becərilməsinin baha başa gəldiyini də vurğulamışdı.
Paralel.az mövcud vəziyyəti AYNA-ya şərh edən iqtisadçı-ekspert Asiman Quliyevin durumla bağlı şərhini təqdim edir: “Payızdan əvvəl nə olacağını proqnozlaşdırmaq çətindir, lakin əsas idxalçı ölkələrdəki inflyasiya və iqtisadi qeyri-sabitlik ölkəmizin nar sektoruna təsir edəcək. Düşünürəm ki, daxili bazarda narın qiyməti aşağı olacaq və sahibkarlar bu məhsulu satmaq üçün müxtəlif variantlar axtaracaqlar.
Seçimlərdən biri narşərabın hazırlanmasına daha çox nar yönəltməkdir. Şərqi Avropanın bir sıra digər ölkələrinə nar ixracı variantlarını nəzərdən keçirə bilərsiniz. Biznes strukturları indi yəqin ki, bütün mümkün variantları araşdırır”.

Dayanıqlı İnkişaf Araşdırmaları Mərkəzinin sədri Nəriman Ağayev isə söyləyib ki, hər şey bu il ölkəmizdə nar məhsulunun necə olacağından asılıdır: “Çox şeyi hava şəraiti müəyyən edəcək və burada nəyisə proqnozlaşdırmaq çətindir. Ukrayna bazarı yəqin ki, bugünkü vəziyyətdə itirilib. Belə məhsullar Rusiya bazarına çıxmağa davam edəcək. Dərin emal ehtiyacı haqqında danışmaqdan heç vaxt yorulmuram - bu, riskləri azaldır.
Nar məhsulu lazımi şəraitdə kifayət qədər uzun müddət saxlanıla bilər, lakin onlardan hazırlanan məhsullar qədər deyil. Yalnız birbaşa sıxılmış nar suyu deyil, həm də nar şirəsi konsentratını istehsal edib saxlamaq lazımdır. Onu saxlamaq və daşımaq asandır.
Nar toxumları sənayedə də istifadə edilə bilər və lazımdır. Nədənsə tullantılardan belə, qazanc əldə etməyin müxtəlif yollarını axtarmaq barədə düşünmək istəmirik. Bir çox insan məhsulu tez satmaq və gəlir əldə etmək istəyir, lakin əlavə qazanc üçün də şərait yaratmaq haqqında düşünmək lazımdır”.
Paralel.az